Soru: Osmanlı İslam devleti ve hilafeti niçin geriledi ve battı?.. Bu sorunun tam cevabı şimdiye kadar verilememiştir. Batışın dinî, siyasî, kültürel sebepleri vardır.
1. Devleti, Hilafeti, mülkü ayakta tutacak; Sokollu ve Barbaros gibi vasıflı elemanlar yetiştirilemedi.
2. Sultanlar Fatih, Yavuz, Kanunî ayarında olamadı.
3. Emanetler ehliyetli kimselere verilemedi.
4. Yeniçeriler ve ordu bozuldu. Ordu siyasete bulaştı ve karıştı.
5. Tanzimat’tan sonra Avrupa’nın ve Batı medeniyetinin zararlı ve yıkıcı tarafları da benimsendi.
6. Bilhassa 19’uncu asırda zenginler ve seçkinler lüks ve israflı bir hayat sürmeye başladı.
7. Fransız ihtilalinden sonra gayr-i Müslim tebaa arasında ayrılık ve istiklal rüzgârları esmeye başladı.
8. Gizli Yahudiler, Müslüman postuna bürünüp devlet teşkilatına sızdı.
9. Hürriyet kavramı putlaştırıldı.
10. Osmanlı devletinin yıkılması ve en kötü şekilde tasfiyesi, Hâtemül Hulefa Sultan Abdülhamidin tahttan indirilmesi olmuştur. O, ölüm yılı olan 1918’e kadar devletin başında kalmış olsaydı, yıkılış ve tasfiye daha az zararla olabilirdi.
11. Japonlar 1945’te iki atom bombası yediler ve kayıtsız şartsız teslim oldular ama Osmanlı devleti gibi yıkılmadılar. İmparator başta kaldı ve kısa zamanda toparlandılar. Osmanlı devletinin batışından sonra Türkiye, Hahambaşı Haim Nahum Doktrini ve Lozan’ın gizli protokolları uyarınca bir sömürge haline geldi.
12. Osmanlı devletinin ve hilafetinin yıkılışında (niyetleri kötü olmasa da) büyük sorumluluk payı Sünnîlerindir. Aldatıldılar, aldandılar, kandırıldılar. Aldanmak da bazen bir suçtur.
Mehmet Şevket EYGİ
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder