HERHANGİ bir Üniversiteden diploma almış, yani yüksek tahsilli. Kendini aydın sanıyor… Ne büyük yanılgı.
Üniversite mezunu olmak başka şeydir, aydın olmak bambaşka şey.
Vaktiyle bu konuda hayli yazılar kaleme almıştım. Vakit ve fırsat bulabilsem de bunları bir kitapçık halinde yayınlayabilsem.
Aydın olmak için birtakım şartlar gerekir. Bunların biri eksikse o kimse aydın olamaz.
Birincisi: Zengin, yazılı, edebî Türkçeyi iyi bilecek, iyi anlayacak. Fuzulîyi bilmeyen anlamayan önemsemeyen, ona değer vermeyen bir kimse Norveç aydını olabilir ama Türkiye aydını olamaz.
İkincisi: Çok güçlü bir lise tahsili yapmış olacak. Sosyal, edebî, felsefî, sanat kültürü olacak.
Üçüncüsü: Mutlaka muhalif olacak. Kötülüklere, adaletsizliklere muhalif olmayan kişi kesinlikle aydın olamaz. Aydınımsı aydınımtrak bir mahluk, sahte bir aydın olur ancak.
Dördüncüsü: Yüksek ahlak ve karakter sahibi olacak. Yalan söylemeyecek, gıybet etmeyecek.
Beşincisi: Haram yemeyecek, âdil ve munsif olacak.
Altıncısı: Bilge olacak.
Yedincisi: Kendini ve haddini bilecek.
Sekizincisi: Kendi aleyhine de olsa, doğruları söyleyecek.
Dokuzuncusu: Yağcılık, yalakalık, dalkavukluk yapmayacak.
Onuncusu: Onun aydın olduğunu, insaflı düşmanları bile tasdik, teslim ve kabul edecek.
On birincisi: Dindar kesime mensupsa din sömürüsü yapmayacak.
On ikincisi: Arivist olmayacak.
On üçüncüsü: Şarlatan, soytarı, rüzgâr fırıldağı, ibnüzzaman, popülist, demagog, kendini beğenmiş olmayacak.
Türkiye’de böyle on gerçek aydın var mıdır acaba?
Soru: Sen kendini aydın mı sanıyorsun? Cevap: Kendimi aydın sanmıyorum. Sadece okur yazar bir vatandaşım. Yazdıklarım ortadadır.
Aydın nasıl yetişir? Büyük aydın milyonda bir yetişir. Orta aydın yüz binde bir…
Bir ülkede millî kimliğe ve kültüre uygun güçlü liseler yoksa orada aydın yetişmez.
Türkiye’nin Eton Koleji ayarında millî bir lisesi var mıdır?
Türkiye’nin büyük temel ihtiyaçlarının başında yeterli miktarda aydına sahip olmak gelir.
Azerîler aydına ziyalı derler. Aydın aydınlatır, uyarır, bilgilendirir, iyiyi ve güzele yönlendirir.
Aydın kötülüklere karşı fren gibidir.
Aydın bilgi, kültür, doğru inanç, güzel ahlak, bütün faziletler, bilgelik, iyiliği teşvik etmek, kötülüğü engellemek demektir.
Deli danalar gibi muhalefet yapanlar aydın değildir.
Süflî menfaatleri için yağcılık yalakalık meddahlık yapan sürüngenler aydın değildir.
Yeterli miktarda aydını olmayan ülke maddeten çok zengin görünse bile gerçekte çok fakir durumdadır
Mehmet Şefki Eygi
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder